صدّیقه ی کبری (س)اسوه ی حسنه و حجّت الهی
دردوران نیابت اوّلین نایب خاصّ امام زمان ع ( عثمان بن سعید عمروی ) اوائل غیبت صغری .شخصی به نام ابن ابی غانم قزوینی دربرابر گروهی از شیعیان ، درمورد وجود حضرت مشاجره ای را به وجود آورد . و مدّعی شد که امام حسن عسکری ع از دنیا رفته و فرزندی ندارد ...شیعیان نامه ای را به حضرت نوشتند و به وسیله ی نا یب خاص ، به ناحیه ی مقدّسه فرستا د ند ، و حضرت را در جریان موضوع قرارداد ند . حضرت پاسخ نامه ی آن ها را باخط مبارکشان به این صورت عنوان فرمود ند :
« بسم الله الرحمن الرحیم .خداوند ما و شمارا از گمراهی و فتنه ها سالم نگهدارد . و به ما و شما روح یقین عطاکند .و ما و شما را اززیرورو شدن زشت درپناه خود بگیرد . خبرشک و ترد ید جماعتی از شما درمورد د ین ، و همچنین شک و ترد ید و سرگردانیشان در مورد والیان اموربه من رسیده است . این مسئله مارا به خاطر شما غمناک می کند . نه به خا طرما . و حالمان را درمورد شما بد میکند ، نه درمورد ما ..
زیرا خداوند با ما است . و ما هیچ نیازی به غیراو نداریم . و حق باما است پس هرکس از ما کناره بگیرد مارا به وحشت نمی اندازد . ما مصنوع پروردگارمان هستیم و آفرید گان ، صنا یع ما .
ای گروه ، چرا درشک و ترد ید رفت و آمد دارید و درحیرت زیرورو می شوید . ؟ مگر سخن خدارا نشنیده اید که می فرما ید :
« ای کسانی که ایمان آورده اید از خدا و رسول و صاحبان امر اطاعت کنید . نساء آیه59»
آیاشما از آثار و احاد یثی که از امامان گذشته و از پیشوایان باقی مانده (ع) آن ها به شما رسیده خبر ندارید ؟ آیا ندیدید که خداوند چگونه برای شما پناهگاه هائی قرارداد که به آن پناه ببرید و پرچم هائی که به وسیله ی آن ها هدایت شوید ؟ از زمان حضرت آد م ع تا آن گاه که امام قبل ( امام حسن عسکری ع ) آشکار شد ...هرگاه پرچمی پنهان شد پرچم دیگری آشکار گردید . و هرگاه ستاره ای غروب کرد ستاره ی د یگری طلوع نمود . پس آن گاه که خداوند پدرم را قبض روح فرمود گمان کردید که خداوند بزرگ دینش راباطل کرده و اسباب بین او و مخلوقاتش راقطع نموده است ؟ نه هرگز چنین نبوده و نخواهد بود . تا برپائی قیامت و آشکارشدن فرمان خداوند درحالی که دشمنان ناراحتند .
امام و پیشوای پیشین سعا د تمند و فقید ، گام به گام برراه پدرانش رفت . و وصیّت و علم و دانش او و آن چه پس از او و در جایگاه او است با ما است . هیچ کس درآن موقعیّت با ما درگیر نمی شود مگر ستمگر گنه کار ، و هیچ کس جز ما مدّعی آن مقام نمی شود مگر منکر کافر .
و اگر نبود که فرمان خداوند بزرگ شکست نا پذیر است ، و اسراراو آشکار و علنی نمی گرد د ، ازحقّمان برای شما چیزی را آشکار و بیان می کردم که عقل های شما حیران و شک و ترد ید ها یتان ازبین برود . امّا آن چه خداوند خواست پیش می آید ، و برای هر زمان و مدّ تی کتاب و قانونی است . پس از خداوند پروا داشته باشید ، و اموررا به ما واگذار کنید ، خارج شدن از این شرایط با ماست همان طور که ورود در آن با ما بود .
دنبال این نبا شید که آن چه ازشما پوشیده است کشف کنید . ازراست به چپ تما یل و انحراف پیدا نکنید ، قصد و هد ف خود را بر اساس محبّت و دوستی سنّت و روش روشن به سوی ما قرار دهید .و اگر دوستی و محبّت مصالح شما و رحمت و شفقت ما برشما نبود از سخن گفتن با شما روی بر می گرداند یم .
به ویژه از امتحان وآزمونی که برای ما به وجود آمد ، دردرگیری باانسان ستمگر پرخور گمراه ، کسی که در گمراهیش اصرار داشت ، و برضدّ پروردگارش بود ، و مدّعی چیزی شد که حقّ او نبود ، و منکر حقّ کسی شد که اطاعت از او از جانب خداوند واجب شده بود ، همان انسان ستمگر غاصب .( جعفر کذّاب ) ....
در روش دختر رسول خدا (ص) برای من اسوه ی حسنه ( الگوی نیکو)است .
و به زودی جاهل و نادان را رداء عملش به هلاکت می اندازد . و به زودی کا فر متوجّه می شود که :
( خانه ی عاقبت بد از آن کیست )؟
خداوند ما و شمارا از پرتگاه ها و زشتی ها و آفت ها و همه ی فسادها با رحمت خود حفظ کند . زیرا خداوند برهمه ولایت دارد و برآن چه بخواهد توانااست . و او ولیّ و نگهبان ما و شمااست . و سلام بر همه ی اوصیا و اولیای خدا و مؤمنان و رحمت و برکات او .و درود خداوند برمحمد و آل او و سلام خالصا نه برآن ها... والسَّلام » ( کتاب الغیبه شیخ طوسی صفحه 285)
تبیین یک فراز از نامه :
موضوع نامه و پاسخ آن در ارتباط با انکار امامت و ولایت و وجود حضرت(ع) و پاسخ قاطع آن حضرت بود .سؤال این است که این موضوع چه ارتباطی با ( اسوه ی حسنه بودن حضرت زهراء ) دارد
پاسخ :
1 – گرچه از نظرقرآن ، پیامبر اکرم ص و اولیای الهی اسوه های نیکوهستند . اما در این فراز از نامه ی حضرت عنا یت خاصّی است که با ید به آن توجّه کرد : اگر در عبارات نامه دقّت شود . امام ع اشاره به امتحان سخت پس از شهادت امام حسن عسکری ع و ادّعای جعفرکذّاب ، به عنوان امام و وارث امام عسکری ( ع ) دارد . این مسئله یا دآور خاطره ی سقیفه است که درآن ، هم ولایت و امامت و خلافت اهل بیت ع انکارشد . و هم سرزمین فدک غصب گرد ید .
درآن شرایط سخت حضرت زهرا (س) دربرابر این جنایت سکوت نکرد و بااحتمال خطر جانی در دفاع از ولایت به پاخاست . صدّیقه ی کبری (س) صرفاً به خاطر همسرش به صحنه نیامد ، بلکه همان گونه که از خطابه ی فدک مشخّص است ، برای د فاع از یک حقیقت الهی ( ولایت و امامت اهل بیت ع و وراثت پیامبر ص ) جان خودرا به خطر انداخت .
بعد از شهادت امام حسن عسکری ع به خاطر خفقان حاکم بر جامعه ( ولایت و زعامت و حتی وجود مقدّ س امام منجی عدالت گستر ) انکار می شد . و درآن شرایط با آن که جان حضرت در خطربود ، برای دفاع از آن حقیقت مطلق ( ولایت الهیّه و وعده ی حق و میراث امامت) به میدان آمد . و با ظاهر شدن و خواندن نماز برپیکر مطهّر پدر ، از مادر مطهّره اش الگوگرفت و حق را تا روز قیامت تثبیت کرد .
2 – این فراز از توقیع پیام د یگری هم دارد ، وآن این است که : درست است که علی ع بعد از رسول خدا ص مأمور به سکوت بود ، اما فاطمه ی زهرا و مسلمانان مأمور به سکوت نبود ند . و حضرت می خواهد به شیعیا نش هشدار دهد که گرچه من مأمور به غیبتم و ظاهراً درصحنه نیستم ، امّا الگوی شماهم صدّیقه کبری (س) است ، که برشما سکوت جایز نیست ، و با ید با آن چه از زندگی آن حضرت به عنوان الگوی الهی آموخته اید ، از این حقّ مطلق ( ولایت الهیّه و وعده ی خداوند ) دفاع کنید.
2 – حجّت الهی :
حجّت به معنای دلیل و برهان است . و در اصطلاح دین ، همه ی آن دلایل و براهینی که هدایت به سوی خدا می کنند ، حجّت های الهی هستند . مانند عقل ( حجّت درونی ) و انبیا و اولیا ( حجت های ظاهری ) ، و قرآن و...
موضوع حجّت الهی بودن معصومان (ع ) برمردم ، در روایات زیادی از اهل سنّت و شیعه تصریح شده است .
الف : پیامبر خاتم (ص ) می فرمایند :
« من و علی (ع )و فاطمه (س) و حسن و حسین علیهما السلام و نه امام از نسل امام حسین ( ع) حجّت های خدا برخلق خدا هستیم . دشمنان ما دشمنان خدا ، و دوستان ما دوستان خدا هستند . » ( امالی صدوق 131 )
ب – جابربن عبدالله از رسول گرامی نقل می کنند که حضرت فرمودند :
« خداوند علی (ع ) و همسرشان و فرزندان ایشان را حجّت های الهی برخلق خویش قرار داده ، و آن ها درهای علم در بین امّت من هستند . هر کس که به وسیله ی آن ها راه یافت ، به صراط مستقیم راه یافته است . »
( شواهد التنزیل 6/76 )
ج – قابل توجّه است که ابوبکر در برابر سخنان کوبنده ی حضرت زهرا(س ) در خطابه ی فدک ، اعتراف می کند که :
« شما عین حجّت الهی هستید . »
ذکر یک نکته :
در کتاب تفسیر اطیب البیان روایتی را از قول امام حسن عسکری ( ع ) نقل شده به این مضمون :
« ما حجّت های خداوند بر آفریدگانش هستیم و جدّه ی ما فاطمه ( س ) حجّت خداوند برما هستند »
بررسی این روایت :
1 – این روایت برای بار اوّل در کتاب اطیب البیان نوشته ی سید عبدالحسین طیب متوفی سال 1411 هـق بدون سند ذکر شده ، و در هیچ کدام از کتاب های معتبر شیعه اثری از این روایت نیست .
2 – گرچه از نگاه بعضی صاحب نظران این روایت دلیل بر عظمت حضرت زهرا (س ) است . امّا به نظر می آید متن روایت ساخته و پرداخته ی غالیان باشد ، که ائمّه علیهم السّلام از آن ها تبرّی جسته اند .
2 – در عین حالی که براساس روایات ذکر شده همه ی اهل بیت ع و حضرت زهرا (س ) حجّت های الهی هستند ، اما با توجّه به معنا و مفهوم حجّت که به عنوان دلیل و برهان در برابر دیگران برای دفاع از حق است نمی توان یکی از اهل بیت ع را حجّت بر برخی دیگر از اهل بیت ع دانست . و این معنا در سخنان حضرت رسول (ص ) در غدیر خم مشخّص است . آن جا که می فرمایند :
« خداوند ما را حجّت بر مقصّران و دشمنان و مخالفان و خیانت کاران و گناه کاران و ستمگران و غصب کنندگان حق ما از تمام مردم دنیا قرار داده است . »
و با این ترتیب باید توجّه داشت که صدّیقه ی کبری (س ) حجّت الهی هستند همتراز همه ی اهل بیت ع .
**************
بیا بیا گل نرگس ، عزای مادر تو است
صفای فاطمیّه از صفای مادر تو است
اگر که سائلم و نوکر همیشگی ام
فقط به خاطر لطف و عطای مادر تو است
تمام عزّت شیعه رهین منّت او است
تمام زندگی ما فدای مادر تو است
زنور چادر او ما همه مسلمانیم
که اصل طینت ما خاک پای مادر تو است
بیا که باتن خونین هنوز منتظر است
که انتقام تو تنها دوای مادر تو است
( قسمتی از سروده ی قاسم نعمتی )
اَلّلهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَجَ
حاجیان
