فریاد فاطمه (س) در برابر ستم و بیداد
هشدار ها در برابر ظلم و ستم :
آن اندازه که در دنیا از عدالت طلبی سخن به میان آمده ، و نظریّات مختلفی در مورد آن ارائه شده ، بحثی در گسترش ستم در همه ی دنیا مطرح نشده است . دلیل آن هم این است که از نظر فطری انسان طالب عدالت است ، ولی کم تر به آن دست یافته ، و بیشتر به نام دادگری فریب خورده است ، امّا ظلم و بیداد تمام ارکان زندگیش را فراگرفته و شاید بتوان گفت که با آن همزیستی پیدا کرده است . روی همین اصل بیشتر از هر مسئله ای در اسلام نسبت به ظلم هشدار داده شده است . به عنوان نمونه :
1 – امام علی بن ابیطالب ع در بخشی از نامه به مالک اشتر می فرمایند :
« کسی که به بندگان خدا ستم کند خداوند پیش از بندگانش دشمن او خواهد بود . و کسی که خداوند دشمن او باشد دلیلش را با طل می سازد و با او در نبرد خواهد بود تا دست از ظلم بردارد یا توبه کند . و هیچ چیزی در تغییر نعمت های خدا و تعجیل انتقام و کیفرش از اصرار بر ستم سریع تر و زودرس تر نیست ، چرا که خداوند دعا و خواسته ی مظلومان را می شنود و در کمین ستم گران است . » ( نهج البلاغه نامه ی 53 )
2 – و حضرت در خطبه ی 224 نهج البلاغه که در آن از ستم و بیداد تبرّی می جوید می فرماید :
« اگر شب را بر روی خارهای ( سعدان ) بیدار به سر برم ، و یا در غل ها و زنجیرها بسته و کشیده شوم ، برایم محبوب تر است از این که خدا و رسولش را روز قیامت در حالی ملاقات کنم که به بعضی از بندگان ستم کرده ، و چیزی از اموال دنیا را غصب نموده باشم ، چگونه به کسی ستم روا دارم ، آن هم برای جسمی که تار و پودش به سرعت به سوی کهنگی پیش می رود و از هم می پاشد و مدّت های طولانی در میان خاک ها می ماند . »
3 – رسول گرامی (ص) برمبنای یک حدیث قدسی می فرمایند :
« خدای عزّو جلّ می فرمایند : به عزّت و جلال و عظمتم قسم ، در دنیا و آخرت اط ستمگر انتقام می گیرم ، و همچنین از کسی که مظلوم وستم دیده ای را می بیند و می تواند او را یاری کند امّا او را یاری نمی کند انتقام خواهم گرفت . » ( میزان الحکمه 5/602 )
4 – قرآن در آیه ی 56 سوره ی کهف می فرماید :
« چه کسی ستم کارتر از کسی است که آیات پروردگارش براو یاد آوری می شود و از آن روی برمی گرداند . »
تمام معارف الهی و احکام و قوانین قرآنی براساس آیات الهی است ، تمام هستی آیات آفاقی و انفسی او است . و اهل بیت (ع ) بزرگ ترین آیات عظمت خداوندند . پس روی برگرداندن از همه ی این ها ظلم عظیم است .
5 – پیامبر اعظم (ص ) در بیان هشدار دهنده ی دیگری می فرمایند :
« کسی که بیعتی را بشکند ، یا پرچم گمراهی برافرازد ، یا علم و دانشی را کتمان کند ، و یا مالی را به ستم نگه دارد و یا ستم گری را برستمش یاری کند در حالی که می داند آن فرد ظالم است از اسلام خارج شده است . » ( مستدرک الوسائل 13/123 )
6 – امام باقر(ع) به نقل از پدر بزرگوارشان امام سجاد ع می فرمایند که پدرم به من فرمودند :
« پسرم بر حذر باش از ظلم وستم به کسی که جز خدا بر علیه تو یار و یاوری ندارد . » ( کافی 2/ 331 )
7 – قرآن در آیه ی 45 سوره ی انعام می فرماید :
« پس ریشه ی آن گروهی که ستم کردند برکنده شد و ستایش برای خداوند پروردگار جهانیان است .»
8 – آیه ی 113 هود می فرماید :
« و به کسانی که ستم کرده اند متمایل نشوید و تکیه نکنید ، که آتش دوزخ به شما می رسد ، و در برابر خدا برای شما دوستانی نخواهد بود و...»
9 – امام صادق ( ع) می فرماید :
« آگاه باشید که آن چه که ستمدیده از دین ستمگر می گیرد ، بیشتر از آن چیزی است که ستمگر از مال ستم دیده می گیرد . » ( کافی 2/ 334 )
10 – رسول خدا (ص ) به علی( ع ) می فرمایند :
« علامت انسان ستمگر چهارتا است : با کسی که برتر از او است با نافرمانی ستم می کند . و با غلبه بر انسان های پائین تر از خود آن ها را مالک می شود . وبا حق دشمنی می کند ، و پشتیبان ظلم هست. »
( تحف العقول 21 )
11 – و از همان حضرت نقل شده که فرمودند :
« کسی که ستمگری را به خاطر کمک به او همراهی کند ، در حالی که می داند او ستمگر است ، از اسلام خارج شده است . » ( جامع الاخبار 155 )
12 – از امام علی (ع ) در مورد ستم در کتاب غرر الحکم ودررالکلم بیانات هشدار دهنده ای ذکر شده که به چند مورد آن اشاره می شود :
« یاور ستم دیده و دشمن ستمگر باشید »
« از ستمگری بپرهیزید زیرا ظلم و ستم بزرگ ترین نافرمانی در برابر خدا است . »
« ستم موجب فساد رعیّت می شود »
« ظلم ، قدم ها را لرزان ، و نعمت ها را سلب ، و ملّت ها را نابود می کند »
« هر کس که با رعیّت خویش با بیداد رفتار کند خداوند دولتش را نابود و در هلاکت او تعجیل می کند . »
« ستمگر ترین مردم ، کسی است که روش های ستم را رواج دهد و سنّت های عدالت را محو ونابود کند . »
« والیان ستمگر بدترین افراد امّت و ضدّ امامان هستند . »
« کسی که به ستم عمل کند خداوند در هلاکت او تعجیل می کند . »
از مجموع آیات و روایاتی که به عنوان هشدار ذکر شد بر می آید که :
ظلم به مردم ، در واقع دشمنی با خدا و اعلان جنگ با او است .
ستم ، عامل تغییر نعمت های الهی و تعجیل در انتقام و کیفر او خواهد بود .
خداوند اجابت کننده ی دعای ستمدیدگان ، و در کمین ستمگران است .
تکذیب آیات الهی و روی برگرداندن از آن ها بزرگ ترین ستم است .
ستم و یاری ستم گر موجب خارج شدن از دین می شود .
ستم برکسی که غیر خدا یاوری ندارد خطر ناک ترین ستم است .
متمایل شدن و تکیه بر ستمگران نتیجه اش ورود در آتش است .
نافرمانی در برابر خدا ، زور گوئی و دیکتاتوری ، دشمنی با حق و پشتیبانی از ستمگران بدترین ستم ها است .
ستم عامل فساد رعیّت ، نابودی ملّت ها .و موجب سلب نعمت و نزول بلا می شود .
والیان ستمگر بدترین انسان های جامعه هستند .
مصادیق ستم و بیداد گری :
در قرآن و روایات نمونه ها و مصادیق مختلفی از مشخّصات بیدادگران مطرح شده که به چند مورد آن اشاره می شود :
1 – آیه ی 114 سوره ی بقره :
« و کیست بیدادگرتر از آن کس که نگذارد در مساجد خدا نام وی برده شود و در ویرانی آن ها بکوشد ؟ آنان حق ندارند جز ترسان و لرزان در آن مسجد ها در آیند ، در این دنیا ایشان را خواری و در آخرت عذابی بزرگ است . »
2 – آیه ی 140 بقره :
« ... وکیست ستم کار تر از کسی که شهادتی از خدا را نزد خویش پوشیده دارد ، و خداوند از آن چه می کنید غافل نیست . »
3 – آیه ی 229 بقره :
« کسانی که از حدود الهی تجاوز کنند از بیدادگران هستند . »
4 – آیه 10 سوره ی نساء :
« در حقیقت کسانی که اموال یتیمان را به ستم می خورند جز این نیست که آتشی در شکم خود فرو می برند و به زودی در آتشی فروزان در آیند . »
5 – آیه ی 93 انعام :
« و کیست ستمکار تر از آن کس که برخدا دروغ می بندد ، یا می گوید به من وحی شده ، در حالی که چیزی به او وحی نشده باشد ، وآن کس که می گوید به زودی نظیر آن را که خدا نازل کرده ، نازل می کنم . »
6 – آیه ی 144 انعام :
« پس کیست ستمکارتر از آن کس که به خدا دروغ ببندد تا از روی نادانی مردم را گمراه کند ؟ آری خدا گروه ستمکاران را راهنمائی نمی کند . »
7 – در آیه ی 23 سوره ی یوسف ع . دعوت زلیخا او را به فساد به عنوان ستم تلقّی شده است :
« و آن بانو که وی در خانه اش بود خواست تا از او کام گیرد ، و در ها را پیاپی بست وگفت : بیا که من از آن توأم ، یوسف گفت : پناه برخدا او آقای من است ، به من جای نیکو داده است ، قطعاً ستمکاران رستگار نمی شوند . »
8 – و در آیه ی 31 عنکبوت ، فساد و فحشای قوم لوط را مصداق ستم می داند :
« و چون فرستادگان ما برای ابراهیم مژده آوردند گفتند ما اهل این شهر ( سدوم = شهر قوم لوط ) را هلاک خواهیم کرد زیرا مردمش ستمکار بوده اند . »
و در روایات هم مصادیق گوناگونی از انسان های ستمگر بیان شده است :
9 – رسول خدا می فرمایند :
« ستمکار ترین مردم کسی است که غیر قاتل خود را بکشد و به کسی جز ضارب خود ضربه بزند . »
( اعلام الدین 322 )
( پسر خلیفه ی دوّم یک خانواده ی بی گناه ایرانی را به جرم این که فیروز ( ابولؤلؤ = قاتل خلیفه ی دوم ) یک ایرانی بوده است کشت . و کسی هم به او اعتراضی نکرد )
10 – امام موسی کاظم ع می فرمایند :
« اگر دو نفر به یکدیگر ناسزا بگویند : شروع کننده ستمکار تر است . و گناه او و گناه دوست او به گردن او است تا زمانی که شخص مظلوم تلافی نکرده و از حدّ خویش تجاوز نکرده است . » ( کافی 3/ 783 )
11 – و امام صادق ع می فرمایند :
« چه کسی نزد خداوند ستمکارتر از کسی است که خداوند و اولیای خداوند را ناسزابگوید . » ( کافی 8/8 )
12 – رسول خدا (ص ) در دفاع از اهل بیت ع می فرمایند :
« وای بر ستم گران براهل بیتم ، که عذاب آن ها به همراه منافقان در پائین ترین درجات جهنّم است »
( صحیفه ی امام رضا ع /58 )
13 – و در زیارت عاشورا می خوانیم :
« خداوندا ، خشم و ناخشنودی و عذاب و عقوبت خود را دو چندان کن براوّلین کسی که براهل بیت پیامبرت ستم روا داشت . خداوندا برهمه ی ستمگران بر اهل بیتت لعنت فرست و از آن ها انتقام بگیر ، چون تو مجرمان را عقوبت می کنی . خدایا لعنت کن اوّلین ستمگری را که به اهل بیت محمّد (ص ) ستم روا داشت و لعنت کن روح آن ها و دیار و قبرهاشان را . »
آری : بر اساس این آیات و روایات وروایات فراوان دیگر مصادیق ستمگران عبارتند از :
آن ها که باعث ویرانی ظاهری و باطنی مساجد و از بین بردن نام خدا واهل بیت ع در مساجد شده اند . و نام های دشمنان خدا و اهل بیت در آن جا تبلیغ می شود .
کسانی که عهد وپیمان ها و شهادت خداوند را کتمان کرده اند .
تجاوز گران به حدود و احکام الهی و ناسزا گویان به خدا و اهل بیت ع .
متجاوزان به اموال مردم و فقیران و یتیمان .
کسانی که به دروغ ادّعای رسالت و یا امامت و خلافت را دارند .
قاتلان انسان ها به ناحق و آتش افروزان جنگ های خانمان برانداز .
انسان های فاسد و شهوت ران .
متجاوزان به حقوق اهل بیت ع و ستم پیشه گان نسبت به آن ها . .
آتش این تجاوز گری ها و بیداد بعد از پیامبر (ص ) از سقیفه شعله ور شد . شعله بر در خانه ی علی (ع) انداخت ، و در خیمه های حر م حسین (ع ) در کربلا شعله ها بر آسمان برخاست . وحرم امن خدا به آتش کشیده شد . و در طول تاریخ تا امروز آن آتش به جان انسان ها ، همه ی هستی آن ها را به باد فنا داده است .
در مقابل همین جنایت تاریخی است که ندای ملکوتی و فریاد رسای صدّیقه ی طاهره (س ) از درون همان شعله ها در خطابه ی فدک به گوش ما می رسد که :
« و خداوند عدالت را مایه ی پیوند قلب قرار داد ... من آن چه شرط بلاغ است با شما گفتم . امّا می دانم خوارید و در چنگال زبونی گرفتار . چه کنم که دلی پر خون دارم . زین رو باز داشتن زبان شکایت از طاقتم برون است . اندوهی که در سینه ام موج می زند برون ریختم تا باشما اتمام حجت کنم و عذری برای کسی باقی نماند .
اکنون که چنین است ، این مرکب خلافت ارزانی شما ، به آن محکم در آویزید و هر گز رهایش مسازید ، ولی آگاه باشید که پشت این شتر مجروح ، پای آن تاول کرده و سوراخ است ، داغ ننگ بر خود دارد و نشانی از چشم خدا ، و رسوائی ابدی با او است . امّا شما را آسوده نخواهد گذارد تا به آتش چشم خداوندی بیازارد ( آتشی که هردم فروزد و دل و جان را بسوزد . آیه ی 7 هُمَزه ) .
آن چه می کنیددر نزد خدا حاضر است ( وستمکاران به زودی خواهند دریافت که به چه مکانی باز می گردند . شعرا /227 ) . من دختر پیامبری هستم که شما را از عذاب الهی برحذر می داشت . آن چه در توان دارید انجام دهید ( مانیز به وظیفه ی خود عمل می کنیم . شما انتظار بکشید ما نیز منتظر می مانیم . هود 121 و122 ) »
و در حضور زنان مدینه که به عیادت حضرت آمده بودند ، آینده ی آنان را خبر داد :
« سوگند به خدا اگر مردانتان در خارج نشدن زمام امور از دستان علی (ع ) پای می فشردند و تدبیر کار را آن چنان که پیامبر (ص ) به او سپرده بود تحویل او می دادند ، علی آن را به سهولت راه می برد و این شتر را به سلامت به مقصد می رساند . آن گونه که حرکت این شتر رنج آور نمی شد ، علی ع آنان را به آبشخوری صاف و مملو و وسیع راهبر می شد که آب را از اطرافش سرازیر می کرد و هرگز رنگ کدورت به خود نمی گرفت . و او آنان را از این آبشخور سیراب به در می آورد ...
بیائید و بشنوید ، روزگار چه طرفه معجونی در نهان دارد و چه بازیچه ها یکی پس از دیگری آشکار می سازد . ای کاش می دانستم به چه پناهگاهی تکیه داده اند ؟ و کدامین ستون را پشتیبان گرفته اند ؟ و به کدامین ریسمان تمسّک جسته اند ؟ و بر چه خاندانی پیشقدم شده استیلا جسته اند ؟ و...
شگفتا که ( بد سرپرستی انتخاب کرده و بد دوستانی برگزیده اند . حج 13 ) و ( ستمکاران که به جای خدا از شیطان اطاعت نمودند چه بد مبادله کردند . کهف /50 ) اینان روی بال به جای پر های بزرگ دم را قرار داده اند ، سر گذارده دم اختیار نمودند . به خاک مذلّت سوده باد بینی قومی که خیال کردند با این اعمال کار خوبی را انجام داده اند . بدانید آنان فاسدانند ، ولی خود نمی دانند . وای برآنان ( آیا آن کس که مردم را به راه راست فرا می خواند سزاوار پیروی است یا آن که خود راه را نمی داند . 35 یونس ) وای برشما چه بد داوری می کنید . امّا به جان خود سوگند که نطفه ی این بد بسته شده است . انتظار کشید تا این فساد در پیکر اجتماع اسلامی منتشر شود . از پستان شتر پس از این خون و زهری که زود هلاک کننده است بدوشید . در این جا است که پویندگان راه باطل زیان ببینند . ...
بشارتتان باد به شمشیرهای کشیده و برّا ، و حمله ی جائر جسور ستمکار ، و درهم شدن امور همگان و خود رأئی ستمگران . غنائم و حقوق شما را اندک خواهند داد ، و جمع شما را با شمشیرهایشان دور خواهند کرد . و شما جز میوه ی حسرت برداشت نخواهید نمود ، کارتان به کجا خواهد انجامید ... ؟ » ( مسند فاطمه 126 و127 )
و امّا امروز :
آیا طنین فریاد صدّیقه ی کبری را در سراسر گیتی نمی توان شنید ؟ :
دنیائی که :
فاسدان و جاهلان عالم نما و قدرتمندان و زور مداران بر تمام ار کان جوامع آن حاکمند .
شمشیر ها ی آخته و سلاح های مخرّب و وحشتناک حاکمان بر سر مردم دنیا سایه افکنده و مردم جز خون و زهر از پستان شتر حکومت ها ی ستم پیشه چیزی نمی نوشند .
بیداد وستم ، همه ی ارکان فرهنگی ، سیاسی ، اقتصادی ، نظامی ، تربیتی و عقیدتی انسان ها را فراگرفته . و به نام حقوق انسانی و آزادی بشر ، همه ی زندگی بشر را نابود کرده است .
از قرن ها مبارزه و تلاش برای نابودی ستم و برقراری عدالت چیزی جز حسرت و نومیدی نصیب بشریّت نشده است .
در طول قرون و اعصار ، ثمره ی سقیفه چیزی جز به غروب کشاندن یاز ده خورشید فروزان و به پشت ابر بردن خورشید جهان افروز و منجی انسان های مسفضعف و محروم . و محروم ساختن همه ی انسان ها از همه ی ارزش های انسانی و الهی نبوده است .
و آن چه که امروز از انواع بیداد وستم ها برانسان محروم و سرگردان می رود ، ثمره ی محرومیّت او از درک حضور رهبر و ولیّ الهی و معصوم است .
و شیعه ندای مظلو میّت صدّیقه ی کبری (س) را باگوش جان در عصر غیبت و حیرت می شنود که : ( آن چه در توان دارید انجام دهید ، ما نیز به وظیفه ی خود عمل می کنیم ، شما انتظار بکشید ما نیز منتظر می مانیم ) آری شیعه منتظر است و در هر نیمه ی شعبان و هر عید و جمعه و عزایش و هر صبحگاهان با محبوب خود نجوا می کند :
« کجا است آن جان جان ها که برای پراکندن ریشه های ستمگران عالم مهیّا گردید . کجا است آن مصلحی که انتظار می رود اختلاف و کج رفتاری های اهل عالم را به راستی اصلاح کند . کجا است آن منتقمی که امید می رود اساس ظلم و عدوان را از عالم براندازد ... وکجا است آن که شوکت ستمکاران و متعدّیان را درهم می شکند . و کجا است آن که بنا و سازمان های شرک و نفاق را ویران می کند . کجا است آن که دوستان خدا را عزیز و دشمنان خدا را ذلیل می کند و... » ( دعای ندبه )
« خداوندا آن حضرت را فریادرس بندگان مظلومت قرار ده و ناصر و یاور آنان باش که جزتو ناصر و یاوری ندارند ... دعای عهد »
و سلام بر یوسف زیبای زهرای مرضیّه (س )
حاجیان .